De School of Life organiseerde 24 oktober een lezing door Esther Perel in het Concertgebouw waarin haar visie op relaties in de moderne tijd centraal stond. Als groot fan van haar denken en een bewonderaar van haar frisse en positieve stijl en aanpak, wilde ik haar graag opnieuw zien. Ik zag haar eerder in de zomer van 2018 in Antwerpen, waar ze een hele dag een theater vol therapeuten inspireerde en uitdaagde. En Esther stelde wederom niet teleur, al had de organisatie van de avond een stuk beter gekund en was de negentig minuten die gepland stond echt veel te kort om er de beoogde interactieve sessie met het publiek van te maken.
Verfrissend: niet meer praten over hechtingsstijlen
Uit de zaal kwam een vraag over hechtingsstijlen en of er genezing mogelijk is voor een stel met gecombineerd onveilig- en vermijdende hechtingsstijl bij de partners. Meer over deze theorie vind je bijvoorbeeld hier.
EP wond er geen doekjes om: ‘ik vind dat gepraat over hechtingsstijlen veel te problematiserend en medisch in het kader van relaties’. Daar had de zaal even niet van terug. En zoals we van haar gewend zijn, kwam ze met een elegant alternatief. Ze legde uit hoe sommigen van ons zijn opgevoed met een hogere waarde op de loyaliteit aan het gezin/systeem, en de anderen juist met een hogere waarde op de eigen autonomie. In EP’s woorden: ‘Some of us have more fear to lose the other person, and some of us have more fear to lose ourselves.’ Deze kwam wel even binnen. Als je hoger zit op autonomie, dan is het gevoel van verstikt worden, je grote angst. Als je voelt vanuit loyaliteit, dan is verlies van de verbinding ondraaglijk. En statistisch komt dit in ieder geval in 50% van de relaties voor, waar je dan ook de spanning in de relatie-dynamiek mag verwachten.
Zeven werkwoorden die jou binnen je relatie definiëren
Voor mij was ook nieuw haar rij van zeven werkwoorden, die zij als uitgangspunt voor haar therapie sessies hanteert in het uitvragen van de relatie van het stel. Ik vond er een korte blog over op haar website. Ze lichtte de werkwoorden kort toe met voorbeeldzinnen:
- VRAGEN – Durf je te vragen in je relatie, verlangens uit te spreken en wensen te delen met je partner? Of wacht je op wat er komt?
- NEMEN – Durf je te nemen in een relatie? Naar je toe te halen waaraan je behoefte hebt, op te eisen als het nodig is? Of heb je daar moeite mee?
- ONTVANGEN – Kun je goed ontvangen en krijg je graag van de ander? Of is dat ongemakkelijk?
- GEVEN – Geef je graag en veelvuldig in je relatie? Of moet de ander eerst vragen voor jij kunt geven?
- ONTZEGGEN – Durf je de ander iets te ontzeggen, durf je kortom ‘nee’ te zeggen in een relatie.. Of ben je wel eens te toegeeflijk?
- DELEN – Deel je graag met je partner? Doe je graag de dingen samen? Of ben je geneigd dingen voor je te houden en ben je meer op jezelf?
- SPELEN – Ben je speels in je relatie? Durf je fantasievol te zijn? Of ben je geneigd zaken serieus te nemen en is gewoon al gek genoeg?
Als je voor jezelf eens nagaat hoe door voor jou ligt en dat daarna met je partner bespreekt, kom je misschien tot inzichten over de dynamiek tussen jullie. Vind je uit waar de disbalans zit, waar je ongemak voelt. Of zelfs waar je je misschien niet gehoord en gezien voelt.
Ik heb voor mezelf dit rijtje eens doorlopen en het is soms best ingewikkeld om je over jezelf een oordeel te vormen. Hoe prettig is het dan om met je partner te spiegelen en te onderzoeken waar de verschillen zitten en waar dat goed aansluit of waar het evenwicht opnieuw moet worden gevonden.
Belangrijke inzichten die ik een plek ga geven in de praktijk. En in mijn eigen relatie, want ik was er samen met Lisette, mijn vrouw. Het was de avond in Amsterdam meer dan waard.