Marieke ‘t Hoofd schreef begin augustus in Libelle een artikel over het hervinden van spanning in een langdurige relatie onder de titel ‘Geen zin in seks? Zo krijg je het vuur terug’. Zij had mijn blog Mijn seks is stuk gelezen en deed een verzoek voor een interview als basis voor het artikel. En mocht ik naast prof. dr. Ellen Laan als deskundige mijn licht nader laten schijnen over dat lastige relatieprobleem: een afkalvend of zelfs uitgedoofd seksleven in een verder harmonieuze relatie.
In het artikel komen handvatten en tips naar voren, die kunnen helpen het vuur terug te brengen. In dit blog wil ik iets uitgebreider terugkomen op zowel mijn tips als die van Ellen Laan en wat concrete tips toevoegen, die jullie zoektocht wellicht verder helpen.
Verschil in libido: feit of fabel?
Mannen zouden meer zin hebben in seks dan vrouwen. Onderzoek toont aan dat dit niet het geval is. Mannen zijn er meer mee bezig wellicht en staan vaker ‘aan’. Maar intussen is duidelijk dat vrouwen in dezelfde mate ‘aan’ gaan, onder de juiste voorwaarden. Zoals Esther Perel het zo precies verwoordt: ‘vrouwen houden in vergelijkbare mate van seks als mannen, alleen niet van de seks die ze thuis doorgaans krijgen’. En dat is herkenbaar in mijn praktijk. De vrijpartijen in de gemiddelde slaapkamer zijn nog steeds erg uit het patriarchaat te herleiden: erectie, penetratie en ejaculatie (van hem) zijn de drijvende krachten in de slaapkamers van veel van mijn cliënten. Misschien dat bij jongeren eindelijk langzaam iets aan het veranderen is, maar het blijkt een lange weg.
Een gevolg hiervan zie ik regelmatig in mijn praktijk: als de man geen volledige erectie meer kan krijgen, verdwijnt de seks van de menukaart. En dit zelfs als de vrouw oppert om op andere manieren te vrijen, die voor haar mogelijk zelfs bevredigender zijn. Zijn verdriet over verlies van viriliteit en de schaamte om hierover te praten, zet beide partners klem. Veel vrouwen berusten omdat ze ‘seks’ nog niet durven op te eisen en te agenderen. In de loop van de tijd kan dit grote gevolgen hebben voor het gevoel van vrouwelijkheid, aantrekkelijkheid en zelfvertrouwen. Dit kan zich vervolgens uiten in spanningen en irritaties en soms zelfs depressies. Wat we vaak vergeten is dat seks -mét eten en drinken- in de basis van de piramide van Maslow staat. Seks onthouden aan de partner, is daarmee vergelijkbaar met uithongeren of laten verdorsten. En dat is wreed.
En toch: maar al te vaak zie ik dat vrouwen het bij zichzelf zoeken en zichzelf hun seksdrive en het verlangen naar erotiek zelfs kwalijk gaan nemen. Een soort ‘self-slut-shaming’. Volstrekt onnodig en zelfdestructief. Maar ja: seks is binnen onze joods-christelijke traditie nog teveel een ‘huwelijkse plicht’, soms bijna een zorgtaak. Over plezier, verlangen en behoefte wordt te weinig gesproken. Ik roep vrouwen dan ook graag op, om hun eigen seksualiteit nog sterker te claimen, te ‘ownen’ en hun partner uit te dagen samen oplossingen te zoeken, die voor beiden bevredigend zijn. En ik weet zeker dat als hij de schaamte voorbij is, er een wereld open kan gaan.
De beste garantie voor geweldige seks…
… is een nieuwe partner. Dus wees die nieuwe partner voor je partner. Stap uit de gebaande paden, ga weg van jullie vaste stramien en probeer samen nieuwe dingen. Een veilige basis is voorwaarde. En als die er is, kun je samen alles aan. Het begint ermee dat je jezelf afvraagt in welke mate jullie verzand zijn in wat ik ‘kookwekker-seks’ noem. Dat is van die seks waarbij je na bijna drie minuten op vast punt A bent, op minuut vijf ongeveer altijd B begonnen is, C zo rond minuut acht is ingezet en het afrollen rond de twaalfde minuut plaatsvindt. Veel stellen herkennen deze dynamiek als ik die terloops schets. En er wordt dan ook veel gelachen in mijn praktijk om dit onderwerp. Want het is allemaal zo herkenbaar en standaard. En het lijkt zo lastig om dit te doorbreken, zelfs als je samen nog vrolijk en licht met elkaar bent.
Een nieuwe partner zijn, kan op veel manieren. Je kunt verrassen met je uiterlijk: een nieuw kapsel, een nieuwe andere kledingstijl, uitdagende lingerie, een tattoo of piercing die je partner niet zag aankomen. Ander gedrag: pro-actief date nights organiseren, je partner meetrekken naar een concert, party of festival, een keer wel wat meer drinken of juist een keer helemaal niet. Een pilletje of cannabis bonbon. Het is allemaal niet voor iedereen, maar het is wel hoe jongeren hun wereld ontdekken en vieren. Daar kunnen we later in de relatie nog dingen van leren.
Samen uitdagende en bij voorkeur fysieke challenges doen werkt ook geweldig: abseilen of parachutespringen, een workshop kitesurfen, een escape room met zijn tweeën, een dag tantrische massage, een klauter-parcours, een slipcursus: met het zweet op je voorhoofd vind je elkaar opnieuw uit in een nieuwe omgeving.
Erotisch uitgaan
In meer dan negentig procent van de relaties heerst een taboe op erotisch avontuur. En dat is jammer, want ooit was je verliefd op elkaar en die verliefdheid ging voor een groot deel over verlangen, lust, zin in die ander. In die fase wist je dat van een date ook een vrijpartij kwam. In ieder geval hoopte je erop en je bereidde je erop voor: fris en fruitig, je beste outfit en goede zin.
Als we eenmaal een stel zijn, wordt alles anders. En dat is jammer, want het was zo leuk. Het is een gevolg van de dynamiek van de ‘vijf relatie fasen’, waarbij we in de vierde fase, de ‘comfortabele fase’ wat indutten en genieten van het kalme water waarop we samen drijven. Om het bootje niet aan het wankelen te brengen, houden we steeds meer dingen voor onszelf. Soms is dat productief: kortdurende irritaties als gevolg van onze eigen buiigheid stapelen is prima, maar sluimerende of nieuwe verlangens en wensen maar niet uitspreken… dat wreekt zich op den duur.
Wanneer ik een stel wat beter ken, vraag ik vaak of er nog fantasieën en verlangens zijn, die nog wel een plek zouden mogen krijgen. En vaak lukt het dan taboes te doorbreken en partners te verleiden tot onthullingen die verrassen, verbazen en ‘verluchtigen’. Keer op keer ontdekken stellen dan, dat ze eigenlijk vergeten zijn dat ze erotische wezens zijn. En dat ze wensen en verlangens hebben, die in de loop van de jaren zijn veranderd en soms helderder en pregnanter zijn geworden. Maar ze durfden het elkaar niet meer te vertellen. Het boek ‘fifty shades’ heeft weliswaar een hoop gesprekken op gang gebracht en de verkoop van erotische (bdsm-) speeltjes ging daarop sky-high, maar daarachter ligt nog een wereld te wachten op ontdekking. In het Libelle-artikel wordt het boek van Lehmiller genoemd over de meest voorkomende fantasieën onder mannen en vrouwen. Enkele daarvan zijn ‘multipartner-seks’ zoals trio’s en ‘swingen’, bondage/discipline/onderwerping/SM, variatie en vernieuwing waaronder andere standjes en locaties vallen, taboe sex activiteiten zoals bv vrijen op een ongepaste plek of een plek waar je gezien of betrapt kunt worden en ‘gender-bending’ zoals bv cross-dressing of homo-erotische handelingen uitvoeren. Het zijn allemaal fantasieën en verlangens die in de meeste relaties niet meer op tafel komen, omdat het ontzettend kwetsbaar kan zijn er over te praten. Wat vindt jouw partner van jouw verlangens? Wat als de ander afkeer toont of het ‘vies’ of ‘absurd’ vindt?
De meeste koppels laten deze onderwerpen daarom maar helemaal rusten en daarmee missen ze kansen om hun relatie verder te verdiepen, verbreden, ontwikkelen. Maar juist als deze onderwerpen op tafel komen, leer je je partner ‘opnieuw’ kennen. Je ontdekt verborgen binnenwerelden van degene waarmee je oud hoopt te worden, waarin je je ziel en zaligheid hebt gelegd! Ik begeleid stellen bij het voeren van die gesprekken, omdat het zo kwetsbaar kan zijn je uit te spreken en omdat het soms moeilijk is om je eerste intuïtieve reactie van schrik of verbazing in tweede instantie om te zetten in instemmende nieuwsgierigheid, die het gesprek verder kan brengen.
Als die gesprekken op gang komen, gaat vaak een zucht van verlichting door de ruimte. En komen de stellen tot ideeën die anders niet op tafel waren gekomen. Het ene stel download daarop een relatie-app met daarin honderden erotische vragen en uitdagingen om met elkaar te spelen. Het volgende stel spreekt met elkaar af erotische filmpjes op internet voor elkaar uit te zoeken om hints te geven waar de verlangens liggen. Sommige stellen kiezen voor een tantra-cursus of een erotische massage samen en ongetwijfeld zijn er ook die thuis gekomen besluiten eens een erotische uitgaansgelegenheid te bezoeken.
En wat mij daarbij eerst opviel, maar waarvan ik nu weet dat het bewezen is: vaak zijn het de vrouwen die vrijer, experimenteler en enthousiaster reageren dan de mannen. Want ze houden net zoveel van seks, mits die gaat over avontuur, een verhaal, een belevenis. En niet over een tikkende kookwekker.
Willen jij en je partner hier met mij over praten? Contact me en we maken een afspraak!
Meerdaags Relatieweekend
Ook is het mogelijk om in een twee- of driedaags programma inzicht te krijgen in jullie relatiedynamiek en kunnen jullie overtuigd raken van de juiste keuze voor beiden. Samen met Anne Campagne begeleid ik stellen die zoeken naar het antwoord op de vraag ‘Scheiden of Blijven?’.